Gebruik van sneltoetsen

Sneltoetsen zijn toetscombinaties op het toetsenbord waarmee functies in de software (computerprogramma’s) verkort worden geactiveerd. Door sneltoetsen te gebruiken, zijn minder handelingen nodig en kunnen medewerkers sneller werken. Ook is deze manier van werken fysiek minder belastend dan werken met de muis. Onnodig hoge werkdruk en RSI/CANS-klachten behoren hiermee tot het verleden.

Ga direct naar de lijst met sneltoetsen.

Waarom?

Gebruik van sneltoetsen levert bij gegevensinvoer forse tijdswinst op en verlaagt zo de kans op ongezonde werkdruk. Ook is de fysieke belasting geringer, waardoor de kans op RSI/CANS afneemt. Training en oefening kosten tijd. Bij het volgen van een cursus is ook een investering in geld nodig.

Deze eisen stelt de wet

De programmatuur die werknemers gebruiken voldoet aan ergonomische eisen, is aangepast aan de te verrichten taak en is gemakkelijk te gebruiken. De werkgever zorgt ervoor dat de werknemers voldoende voorlichting ontvangen over gezond en veilig werken met een beeldscherm.

Dat houdt het volgende in

  • De werkgever zorgt ervoor dat werknemers die regelmatig grote hoeveelheden gegevens invoeren hierbij gebruik kunnen maken van sneltoetsen.
  • Bij het aanschaffen, ontwikkelen of aanpassen van programmatuur vormt de mogelijkheid om met sneltoetsen te werken een vast aankoop- en kwaliteitscriterium. De werkgever benut hierbij de specifieke kennis en ervaringen van de werknemers die regelmatig met sneltoetsen werken.
  • Als werknemers regelmatig veel sneltoetsen gebruiken, krijgen zij hierover voorlichting.

Dit zijn goede aanvullingen

  • Iedereen die meer dan 2 uur per dag aan het beeldscherm werkt, gebruikt waar mogelijk sneltoetsen.
  • Als werknemers bedrijfseigen software gebruiken, is het handig als deze zodanig is ontwikkeld dat het gebruik van sneltoetsen overal en consequent mogelijk is.
  • Als het bedrijf software koopt, is het belangrijk dat die software de mogelijkheid biedt sneltoetsen overal en consequent te gebruiken.
  • Als werknemers regelmatig veel sneltoetsen gebruiken, is het raadzaam hun een gerichte training aan te bieden.

Praktische tips

Onderstaande tips helpen om het gebruik van sneltoetsen te stimuleren.

Voor werknemers

  • Maak een lijstje van vaak verrichte muishandelingen die ook met het toetsenbord uit te voeren zijn. Start met het uitproberen van enkele van deze sneltoetsen. Maak er een gewoonte van ze te gebruiken. Breid de lijst met sneltoetsen langzaam uit.
  • Om zicht te krijgen op de meest voorkomende sneltoetsen is er de lijst met sneltoetsen voor de meest gebruikte programma’s.
  • In veel software is te zien wat de sneltoetsen zijn door de alt-toets in te drukken. Daarna kun je de sneltoets indrukken die hoort bij de opdracht die je uit wilt voeren.
  • Programmeer eventueel zelf sneltoetsen voor veelgebruikte taken. Dat werkt veel sneller.

Voor leidinggevenden

  • Geef werknemers informatie over het gebruik van sneltoetsen. Verwacht echter niet dat het uitdelen van een lijst met sneltoetsfuncties afdoende is. Werknemers zijn gewend handelingen met de muis te doen en dat verandert niet vanzelf. Lees ook eens deze speerpunten bij gedragsverandering.
  • Geef zelf het goede voorbeeld: gebruik zoveel mogelijk sneltoetsen.
  • Zijn er coaches/mentoren op de werkvloer? Overweeg dan om die ook te laten coachen op het gebruik van sneltoetsen.

Extra info

  • Kijk hier voor een lijst met sneltoetsen voor de meest gebruikte programma’s van Microsoft. Dit zijn sneltoetsen voor MS Windows, MS Word, MS Excel, MS Outlook en Internet Explorer.
  • Er zijn diverse websites met en lijst waar in veel voorkomende sneltoetsen staan beschreven, zowel voor Microsoft als voor Mac. Gebruik hiervoor de volgende links:
    • Sneltoetsen voor MS Windows;
    • Sneltoetsen voor Mac;
    • Extra sneltoetsen en andere hulpmiddelen voor beeldschermgebruikers met een visuele handicap.
  • Er bestaat ook handige software voor gezond beeldschermwerk, waar het werken met sneltoetsen een geïntegreerd onderdeel van is.
  • Heeft het bedrijf eigen software of is bedrijfsspecifieke software gekocht? Ga dan na welke sneltoetsen binnen dit programma te gebruiken zijn. Maak een lijst en verspreid die onder de werknemers.
  • Om werknemers te motiveren sneltoetsen daadwerkelijk te gebruiken, is het ondervinden van de voordelen en tijdswinst ervan noodzakelijk. Dit kan het beste door een training te volgen. De mogelijkheden zijn:
    • voor het aanleren van de meest gebruikte sneltoetsen en het zelf programmeren ervan is een groepstraining op de werkplek het meest effectief;
    • voor het aanleren van sneltoetsen voor niet-Microsoft en/of bedrijfseigen software is een maatwerktraining de juiste optie.