Ik-ik-jij-methode

Signalen bij een ander

Stel dat je signalen van hoge werkdruk waarneemt bij een ander. Wat kan je daar dan het beste mee doen? Als je bij iemand anders signalen spiegelt waar hij niet op zit te wachten (hij heeft het immers heel druk) is de kans groot dat je niet doordringt. En misschien zit je er wel helemaal naast.

Een van de manieren om op een veilige manier feedback te geven is de ik-ik-jij-methode. Hierbij ga je uit van de feiten en nodig je vanuit je zorg de ander uit daarop te reageren.

Bij de eerste ‘ik’ geef je zo feitelijk mogelijk aan wat je observeert. Meestal gaat het dan over wat je ziet of hoort. Bij de tweede ‘ik’ geef je aan wat dat met jou doet. Ofwel wat is het effect van dat gedrag op jou. En bij de ‘jij’ vraag je of de ander dat herkent.

Een voorbeeld

‘Ik zie dat je de laatste drie vergaderingen een kwartier later binnen komt. En dat je een paar afspraken verzet hebt, omdat je zei dat je het werk niet af had. Ik maak me zorgen over je. Ik heb het idee dat de werkdruk bij jou te hoog is. Klopt dat, of herken je dat?’

Let op

In zo’n gesprek zijn een aantal zaken van cruciaal belang om tot een positieve verandering te komen. Het is een gesprek waarbij het gaat om te komen tot oplossingen op basis van oorzaken. Voorkom dat je de ander tot verantwoording roept of een negatief oordeel uitspreekt over zaken die hij beter anders had kunnen doen. Daarnaast is het belangrijk dat je niet met de ander in een klaaggesprek komt en zo de negatieve spiraal versterkt. Informatie over de oorzaken heb je nodig, maar genoeg is daarbij genoeg. Baken het probleemgebied af (wat is het belangrijkste knelpunt), vat samen en vraag of het goed is dat je samen met de ander kijkt hoe het anders kan. En laat de ander dan zo veel mogelijk zelf bedenken wat mogelijke oplossingen zijn, waar hij zelf invloed op heeft. Ben je zijn leidinggevende of collega, dan kan je vragen hoe jij hem daarbij kan helpen. Daag de ander uit te komen tot zo concreet mogelijke veranderingen. Want als hij niets verandert, zullen zijn signalen ook niet veranderen. Of anders gezegd: ‘Als je blijft doen wat je deed, krijg je wat je kreeg.’