Duurzame functies

Duurzame functies helpen een hoge werkdruk en RSI/CANS op de lange termijn te voorkomen. Een duurzame functie biedt voldoende variatie in taken, moeilijkheid, regelmogelijkheden, communicatie, zelfstandigheid en terugkoppeling. Duurzame functies zijn uitdagender en leuker voor werknemers en verhogen de betrokkenheid, klantvriendelijkheid en productiviteit. Bovendien vormen ze een goede basis voor duurzame en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening.

Duurzame functies zijn niet zomaar te creëren. Ze vragen een goed ontwerp voor de lange termijn. Veranderingen als fusies en reorganisaties bieden de beste kansen om duurzame functies in te voeren.

Waarom?

Door duurzame functies nemen de risico’s van RSI/CANS, werkdruk, verzuim en verloop af. Tegelijk neemt de flexibiliteit, klantvriendelijkheid en betrokkenheid toe en dalen de hoeveelheid ‘blinde fouten’.

Deze eisen stelt de wet

Tenzij dit redelijkerwijs niet van hem kan worden verlangd organiseert de werkgever het werk zodanig dat het geen nadelige invloed heeft op de veiligheid en de gezondheid van de werknemer. Monotone en tempogebonden arbeid wordt, zoveel als redelijkerwijs mogelijk is, vermeden of beperkt.

Dat houdt het volgende in

  • De werkgever richt functies met beeldschermwerkzaamheden waar mogelijk duurzaam in.
  • Voor het beeldschermwerk betekent dit concreet dat de werkgever zoveel mogelijk vermijdt dat dit steeds dezelfde, zich in korte tijd herhalende handelingen omvat, waarbij de werknemer zelf geen invloed op het tempo heeft.
  • Bij het voorgaande hanteert de werkgever als uitgangspunt dat de functie geen structureel herhaalwerk omvat van minder dan één minuut.

Dit zijn goede aanvullingen

De volgende ontwerpcriteria bieden inspiratie voor duurzame functies:

  • de functie vormt een logisch samenhangend geheel van voorbereidende, uitvoerende en ondersteunende taken;
  • werknemers kunnen problemen die in het werk ontstaan zelf oplossen. Of ze kunnen de problemen ter sprake brengen zodat ze worden opgelost;
  • de functie omvat geen extreem langdurig beeldschermwerk (meer dan vijf à zes uur per dag);
  • de functie bestaat uit een gevarieerde opbouw van gemakkelijk en moeilijk werk. Hierdoor is de kans op psychische overbelasting minimaal en de kans op leermogelijkheden groot;
  • de functie biedt de werknemer ruimte om werktempo, methode, werkvolgorde en inrichting van de werkplek zelf te bepalen;
  • de functie biedt contactmogelijkheden met collega’s voor ondersteuning, functioneel overleg en sociale omgang;
  • er vindt goede terugkoppeling plaats over doelen en resultaten van het werk.

Praktische tips

Onderstaande tips kunnen helpen om functies duurzamer te maken:

Voor werknemers

Stel voor om in het werkoverleg te bespreken wat de mogelijkheden zijn om binnen de afdeling aspecten van duurzame functies toe te passen. Breng bijvoorbeeld als mogelijkheid naar voren om werknemers meer verantwoordelijkheid te geven in overleg met klanten of andere afdelingen.

Voor  leidinggevenden

Bespreek in het werkoverleg wat de mogelijkheden zijn om binnen de afdeling of in overleg met andere afdelingen aspecten van duurzame functies toe te passen. Kijk of het bijvoorbeeld mogelijk is om werknemers meer verantwoordelijkheid te geven in overleg met klanten of andere afdelingen. Als de taakverdeling of de regelmogelijkheden in een team worden aangepast, is het goed om daarbij ook rekening te houden met de duurzaamheid van de functies.

Voor arboprofessionals

Benut de criteria voor duurzame functies bij het adviseren over organisatieverandering. Doe dit ook als je betrokken bent bij een aanpak ‘duurzame inzetbaarheid’ of ‘levensbewust personeelsbeleid’.

Voor or’en

Bespreek bij veranderingen en herinrichting al in een vroeg stadium met het management de duurzaamheid van functies en kwaliteit van de arbeid. Schakel hierbij zo nodig A&O-deskundigen in.

Extra info en gerelateerde oplossingen

Een van de zaken die functies duurzamer maakt, is het hebben van voldoende regelmogelijkheden voor de werknemer.

Bij een reorganisatie is het van belang om bij het aanpassen van functies ook hun duurzaamheid mee te wegen.

Bij duurzame functies gaat het er om dat medewerkers duurzaam inzetbaar zijn. Neem ook eens een kijkje op de website Verzekerjeinzet.nl van het Verbond van Verzekeraars en de vakorganisaties FNV, CNV Dienstenbond en De Unie.